بررسی جامع گیت ترینز استند زیر بغلی (Git Trains Elbow Crutch/Underarm Crutch Stand)
استفاده از وسایل کمکی برای راه رفتن، یکی از مهمترین موضوعات در ارتوپدی، فیزیوتراپی و توانبخشی بیماران است. یکی از پرکاربردترین این وسایل، استند زیر بغلی است که در زبان انگلیسی معمولاً “Underarm Crutch” یا در برخی منابع به شکل اصطلاحی “Git Trains Stand” نامیده میشود. این وسیله با ایجاد تعادل و پشتیبانی برای افراد کمتوان، نقش حیاتی در زندگی روزمرهشان ایفا میکند.
تعریف، تاریخچه و انواع استندهای حمایتی
گیت ترینز استند زیر بغلی چیست؟
استند زیر بغلی گیت ترینز، یک عصای ارتوپدی است که با تکیهگاه ویژه برای قرارگیری زیر بغل و همراه با بخشهای قابل تنظیم ارتفاع، افراد آسیبدیده را در حرکت کمک میکند.
هدف اصلی این وسیله، حمایت از بدن و توزیع وزن به جای پای آسیبدیده و ایجاد تعادل بیشتر برای فرد است.
سیر تکامل انواع استندها
از هزاران سال پیش انسانها برای راه رفتن پس از آسیب یا بیماریهای مفصلی و استخوانی، انواع عصا را ساختهاند. استند زیر بغلی با طراحی مدرن و ارگونومیک فعلی، در قرن بیستم رواج یافته؛ مدلهای اولیه چوبی بودند اما امروزه با بهرهگیری از آلیاژهای سبک و پلاستیکهای فشرده، این ابزار بسیار سبکتر، مقاومتر و راحتتر شدهاند.
انواع استندهای حمایتی:
- عصای ساده (Walking Cane)
- استند زیر بغلی (Underarm Crutch)
- استند ساعدی یا آرنجی (Elbow Crutch/Forearm Crutch)
- واکر (Walker)
- واکر چرخدار (Rollator Walker)
اجزای استند زیر بغلی گیت ترینز
هر استند زیر بغلی دارای سه بخش اصلی است:
- تکیهگاه زیر بغلی (Underarm Rest): وظیفه پشتیبانی مستقیم از زیر بغل را دارد و باید نرم و ضدحساسیت باشد.
- میله قابل تنظیم (Adjustable Shaft): تنظیم ارتفاع استند بسته به قد کاربر.
- دسته نگهدارنده (Hand Grip): بخشی که فرد به آن دست میگیرد و وزن خود را منتقل میکند.
- سرپایی ضدلغزش (Rubber Tip): کف استند با پوشش لاستیکی که مانع لیز خوردن روی سطوح مختلف میشود.
در مدلهای جدید (مانند گیت ترینز)، ارگونومی نرم، وزن پایین، وجود قابلیت تنظیم دسته نگهدارنده و حتی فنآوریهای ضد تعریق در تکیهگاه زیر بغل مشاهده میشود.
کاربردهای اصلی گیت ترینز استند زیر بغلی
الف ـ در فیزیوتراپی و توانبخشی
- پس از جراحیهای ارتوپدی: مانند شکستگیهای پا، تعویض مفصل، آسیب رباط.
- بیمارانی با ضعف عضلانی: افرادی با ضعف شدید اندام تحتانی (مثلاً مبتلایان به فلج بعد از سکته مغزی).
- کاهش درد و استراحت اندام آسیبدیده: انتقال وزن بدن به استند باعث کاهش فشار به عضو بیمار و تسهیل فرآیند بهبودی میشود.
ب ـ کاربرد روزمره برای سالمندان یا افراد کمتوان
یکی از اصلیترین مخاطبان این استندها، سالمندان و بیماران زمینگیر موقت هستند که برای حرکت در منزل یا خارج از منزل به کمک نیاز دارند.
ج ـ محافظت از مفصل یا عضو خاص
مثلاً پس از اعمال جراحی زانو یا پا، برای جلوگیری از وارد شدن وزن به ناحیه خاصی تا اتمام دوران نقاهت.
ویژگیها و مزایای استفاده از گیت ترینز استند زیر بغلی
الف ـ توزیع مناسب وزن
این استندها با قرارگیری دقیق زیر بغل، وزن بدن را به صورت صحیح بین هر دو دست و بخش فوقانی بدن تقسیم میکنند. این امر مانع وارد شدن فشار بیش از حد به دست، مچ یا یکی از اندامها شده و درد و آسیبهای ثانویه را کاهش میدهد.
ب ـ قابلیت تنظیم ارتفاع
در اکثر مدلها، شفت عصا و دسته میتواند متناسب با قد کاربر تنظیم شود (بازه تنظیمی در مدلهای حرفهای معمولاً ۱۰ الی ۴۰ سانتیمتر است). وجود این قابلیت، آسودگی در حرکت و کاربردی بودن استند را چندبرابر میکند.
ج ـ راحتی و ارگونومی بالا
- استفاده از فوم یا ژل ضدحساسیت برای تکیهگاه
- طراحی دسته با ارگونومی مناسب (جلوگیری از پینه زدن و تاول)
- وزن پایین به دلیل استفاده از آلیاژهای مدرن (آلومینیوم یا فیبر کربن)
د ـ ایمنی در حرکت
سرپایی لاستیکی بر انتهای استند باعث میشود که فرد روی سنگ یا سرامیک، احتمال لیز خوردن نداشته باشد و با قدرت بیشتری بدن خود را هدایت کند.
ه ـ قابل استفاده در شرایط مختلف
مناطق سربالایی، سرازیری و سطوح ناهموار، به لطف طراحی خاص این استند بهراحتی قابل عبور است. همچنین تمیزکاری و نگهداری سادهای دارد.
معایب و محدودیتهای استند زیر بغلی گیت ترینز
- ایجاد حساسیت یا درد در ناحیه زیر بغل در صورت استفاده طولانی مدت
- نیاز به قدرت کافی در شانه و دستها (افرادی با ضعف اندام فوقانی، گزینه مناسبتری شاید نداشته باشند)
- وزن نسبی بیشتر نسبت به عصاهای ساعدی
- بلند بودن در حالت عدم استفاده (حمل و نقل سختتر)
- امکان روندن عرق و تحریک پوستی در هوای گرم به علت تماس زیر بغل با استند
راهنمای انتخاب و خرید استند زیر بغلی گیت ترینز
الف ـ انتخاب مدل متناسب با نیاز بیمار
بررسی کنید که فرد گیرنده این وسیله:
- چه وضعیتی دارد (وزن، قد، سن، قدرت عضلات دست و شانهها)
- برای چه مدت زمانی به این وسیله نیاز دارد (کوتاه مدت یا بلند مدت)
- محیط مورد استفاده (درون خانه یا بیرون، روی سطح صاف یا ناهموار)
ب ـ جنس و کیفیت ساخت
به مواد بهکاررفته (آلومینیوم یا فیبر کربن)، نرم بودن محل زیر بغل، طراحی راحت دسته و قابلیت تنظیم ارتفاع دقت کنید.
ج ـ برندهای معتبر
گیت ترینز بهدلیل طراحی علمی و تولید در سطح استانداردهای بینالمللی، یکی از بهترین گزینههاست. همچنین برندهای دیگری مانند Ossur، Meyra، BMW Medical و … نیز وجود دارند که نمونههای خود را ارائه دادهاند.
د ـ تست قبل از خرید
در صورت امکان، بیمار قبل از خرید باید حتماً با راهنمایی کارشناس فنی یا فیزیوتراپیست، استند را امتحان کند تا مطمئن شود بهدرستی از آن استفاده میکند و ارتفاع مناسب را انتخاب نموده است.
طریقه صحیح استفاده از استند زیر بغلی گیت ترینز
آموزش گامبهگام استفاده:
۱. تنظیم ارتفاع:
استند باید حدود ۲.۵ تا ۵ سانتیمتر پایینتر از زیر بغل قرار گیرد تا فشار مستقیماً به گودی زیر بغل وارد نشود؛ بلکه به قفسه سینه و بخش فوقانی بدن منتقل شود.
۲. تنظیم محل دسته:
دسته باید در ارتفاعی باشد که بازوی فرد حدود ۲۰ تا ۳۰ درجه خم شود و فرد بدون فشار بیهوده، بهراحتی بتواند با تکیه بر دسته، بدن را به جلو براند.
۳. نحوه راه رفتن صحیح (Gait Pattern):
- راه رفتن سه نقطهای: برای بیمارانی که نباید روی یک پا وزن بگذارند.
- راه رفتن چهار نقطهای: برای حفظ تعادل بیشتر در سالمندان یا بیماران ناتوان.
- قدم برداشتن با استند: هنگام برداشتن قدم، استند و پای آسیبدیده را جلوتر بگذارید و سپس پای سالم را پیش آورید.
۴. احتیاط:
هیچگاه نباید تمام وزن بدن بر روی بالشتک زیر بغل وارد شود چون باعث آسیب عصبهای زیر بغل (Nerve Palsy) میشود. بیشتر وزن باید به دسته استند (Grip) منتقل شود.
۵. نحوه بالا رفتن و پایین آمدن از پلهها:
- هنگام بالا رفتن: پای سالم را جلوتر بگذارید، سپس استند و پای آسیبدیده را حرکت دهید.
- هنگام پایین آمدن: استند و پای آسیبدیده را ابتدا پایین بگذارید، سپس پای سالم را اضافه کنید.
ویدیوی آموزشی
دیدن فیلمهای آموزشی کوتاه در یوتیوب یا سایتهای تخصصی ارتوپدی به استفاده صحیح کمک بسیاری میکند و میتواند فرد را از مشکلات رایج دور نگه دارد.
نکات مهم در نگهداری و سرویس استند زیر بغلی
- شستوشو و ضدعفونی منظم: فوم یا پدهای زیر بغل به ویژه در آب و هوای گرم باید به صورت هفتگی ضدعفونی شود.
- تعویض سرپایی لاستیکی: اگر دچار خوردگی یا سایش شد، سریعاً آن را تعویض کنید تا لغزش رخ ندهد.
- بررسی قسمتهای متحرک: قسمتهای تنظیم ارتفاع را همیشه چک کنید که لق نباشد.
- جلوگیری از ضربههای شدید: استندها در عین سبکی نسبی، در برابر ضربه شدید ممکن است تاب بردارند یا خم شوند.
سوالات پرتکرار درباره استند زیر بغلی گیت ترینز
آیا میتوان با دست آسیبدیده از استند زیر بغلی استفاده کرد؟
خیر، این وسیله نیازمند قدرت کافی هر دو دست برای حمل وزن است، بیماران با ضعف عضلات فوقانی بهتر است با مشورت پزشک روش مناسبتری را انتخاب کنند.
چه مدت باید از استند استفاده کنم؟
این موضوع بستگی به شرایط پزشکی، میزان آسیبدیدگی یا جراحی دارد و حتماً باید طبق نظر پزشک یا فیزیوتراپیست عمل شود.
آیا میتوان با استند زیر بغلی مسافت طولانی حرکت کرد؟
بله، اما توصیه میشود برای فاصلههای خیلی دور (بیش از ۵۰۰ متر بدون استراحت) حتماً زمانبندی استراحت داشته باشید تا به شانه و زیر بغل آسیب وارد نشود.
جمعبندی نهایی
گیت ترینز استند زیر بغلی، یکی از کاربردیترین و مؤثرترین وسایل کمکی حرکتی برای بیماران ارتوپدی، فیزیوتراپی و سالمندان است. طراحی ارگونومیک و قابلیت تنظیم بالا، آن را به ابزاری ترجیحی برای پزشکان، فیزیوتراپیستها و مصرفکنندگان بدل کرده است. با رعایت اصول استفاده صحیح، انتخاب مناسب و نگهداری اصولی این وسیله، میتوان دوره نقاهت یا توانبخشی را با ایمنی، راحتی و سلامت سپری کرد.